( 27/02/2021 – Hugo Notteboom )
Waarom is Raverschoot zo bekend, of liever: berucht geworden?
Dat komt door het dagboek van Galbert van Brugge, waarin de moord op graaf Karel de Goede op 2 maart 1127 en de daaropvolgende gebeurtenissen in de jaren 1127-1128 worden beschreven en waarin Raverschoot een niet onbelangrijke rol speelt.
Maart 1127
Ridder en burggraaf Gervaas van Praet, razend en bedroefd over de dood van zijn meester, wil de moord wreken en de daders straffen.
Galbert schrijft daarover het volgende:
”Omgeven door een leger van grimmig voetvolk, en een ruiterkordon, in dichte gelederen, omsingelde Gervaas op maandag 7 maart 1127 de vijanden Gods. Hij belegerde de veste Ravenschoot, die door de verraders met extra versterkingen in staat van verdediging was gebracht. Vanwege de moeilijke ligging en de versterkingen scheen Ravenschoot onoverwinlijk, onneembaar. Gervaas maakte grote buit onder het vee van die burcht en omstreken… De verraders waanden zich veilig en waren niet beducht voor enige aanval. Toen Gervaas tegen Ravenschoot storm liep, sleepte hij dan ook een aanzienlijke buit in de wacht.”
De belegerden gaven zich uiteindelijk over aan de uitgebreide legermacht, op voorwaarde dat ze ongedeerd mochten vertrekken:
“Ze werden verdreven en voetvolk en ruiterij die de veste belegerden, stormden binnen en vernielden alles wat in hun handen kwam.” Op dinsdag 8 maart 1127 “ging de veste van Ravenschoot, te vuur en te wapen vernield, in vlammen op.” (Octavo idus martij, feria tertia, Ravenschot oppidum, conflagratum est et destructam igne et armis).
Dat Raverschoot onneembaar was komt (misschien) door het feit dat de omgeving van de burcht drassig en moerassig was. De Lieve (1251) was immers nog niet gegraven en de afwatering niet geregeld. De vraag die zich stelt is waarom er een dergelijke versterkte burcht in Raverschoot stond en wat er wel te verdedigen viel. Van Eeklo was nog geen sprake, de stad duikt pas rond 1220 op in de bronnen, Adegem en Maldegem telden misschien enkele tientallen inwoners.
Was de burcht misschien een Brugse voorpost ter verdediging tegen de Gentenaren? Bij een bezoek van het Historisch Genootschap van het Meetjesland werd zelfs de mening geopperd of Galbert wel Raverschoot in Adegem bedoelde en of de burcht soms niet in de wijde omgeving van Oostende (Raversijde) diende gezocht te worden. Opgravingen gaven wel aan dat er een hoeve stond, maar aanwijzingen voor een versterkte burcht waren er niet.
Voer voor verder onderzoek…
Vermelden we nog dat Gervaas ook in Maldegem was: op zondag 23 maart 1127, Maria Boodschap, begeeft de burggraaf zich naar Maldegem om de nieuwe graaf Willem Clito te verwittigen naar Ieper te trekken, “want anders zou hij te Maldegem nagenoeg ingesloten worden als de Gentenaars hem wilden aanvallen”.
Bronnen :
Galbert van Brugge, De moord op Karel de Goede (vertaling A. Demyttenaere), Antwerpen, 1978
Karel De Flou, Woordenboek der Toponymie van West-Vlaanderen, dl. 13 (Brugge, 1932)